hooikoorts

hooikoorts: 10 praktische tips & nuttige informatie

Zonnebril

Hooikoorts is een verzamelnaam voor allergische klachten die worden veroorzaakt door gras- of boompollen. Vooral in de lente, of als de zomer er weer aan komt, beginnen de bloemen te bloeien en vliegen er veel pollen door de lucht. Dan kunnen we lekker genieten van de zon, maar helaas wordt dat dus voor veel mensen bemoeilijkt door hooikoorts. Men gaat niezen, krijgt jeuk in de neus, of nog vervelender: een loopneus. De ogen worden rood, branderig en gezwollen. Ze gaan tranen. Bij sommigen slaat het op de luchtwegen: er ontstaat een piepende ademhaling, of erger, astmatische bronchitis. Anderen krijgen er last van in de vorm van huidklachten, zoals eczeem. Een andere uiting van hooikoorts is vermoeidheid of lusteloosheid.

Hooikoorts wordt ook wel pollinose of seizoensgebonden allergische rhinitis genoemd. Vooral het stuifmeel van sommige bomen, grassen en planten veroorzaken deze akelige allergie voor pollen die door de wind worden verspreid. Bij warm, droog en winderig weer zijn de concentraties pollen zeer hoog. Bij contact met een bepaalde stof waar men allergisch voor is, zorgt voor een overmaat aan histamine in het lichaam. Histamine is een chemische verbinding, die verantwoordelijk is voor de allergische verschijnselen.

Hooikoorts wordt veroorzaakt door levende planten, dus vergis je niet in de naam hooikoorts (hooi is immers dood gewas). Bent u buiten, dan beperk je de ergste klachten door het opzetten van een zonnebril. Op die manier worden de ogen beschermd tegen stuifmeel en fel licht en zullen ze niet zo snel gaan tranen.

Binnen drogen

Je kunt pollen niet vermijden, dat is een onmogelijke taak. Stuifmeel van grassen en bomen worden door de lucht verspreid. Je hebt tegen wil en dank te maken met blootstelling aan pollen. Je kunt ze wel zoveel mogelijk mijden en zo proberen de klachten te beperken.

Neem bijvoorbeeld het drogen van het wasgoed in de frisse buitenlucht. De buitenlucht maakt de was lekker fris, maar de pollen zullen in de kleding gaan zitten. Beter is het dus, om de was binnen te drogen. Het zelfde geldt voor het haar. Rondvliegende pollen kunnen zich in het haar gaan nestelen. Daarom is het in het hooikoortsseizoen niet onverstandig eerst het haar te gaan wassen voordat je gaat slapen, zodat de pollen niet op het kussen terecht komen. Borstel het van tevoren ook goed uit. Daarnaast is het aan te raden je beter niet in de slaapkamer om te kleden, om te voorkomen dat de pollen vrij komen in de ruimte waar je ook slaapt.

Het is prima voor het slapengaan een warme douche te nemen. De vochtige warme lucht zuivert de lucht van pollen in de badkamer en zorgt dat alle pollen van je huid en haren verdwijnen. Het water zorgt ervoor dat je ogen gezuiverd worden. De dampen hebben een positieve werking op je ademhaling.

Buitenshuis

Ronddwarrelende pollen maken het lastig je helemaal tegen hooikoortsaanvallen in te dekken. Je hebt de zonnebril al op, en met een zuurstofkap rondlopen is toch net even te gek. Gewapend met je neus- en/of oogdruppels in je jaszak kun je eigenlijk nog maar hopen dat je er dit seizoen wat beter mee door komt. Onderweg kom je immers altijd langs tuinen die wel een haag van buxus hebben. En berken vind je langs vele trottoirs. Het is onmogelijk je van alle pollen te vrijwaren.

Een grote boosdoener zou ook luchtvervuiling zijn. Luchtvervuiling zou het effect van pollen namelijk versterken. Er wordt hier in het bijzonder verwezen naar de uitlaatgassen van dieselvoertuigen. Denk er ook aan om in de auto geen ramen open te zetten. Wees voorzichtig met ventileren, want pollen gaan immers ook door ventilatieroosters heen en blijven zo in de auto hangen. Je kunt ook overwegen een pollenfilter in de auto te plaatsen.

Op het werk kun je extra allergische reacties krijgen door slecht onderhouden aircoÂ’s die de pollen door de lucht jagen. Schimmels en huisstofmijt in samenwerking met pollen verergeren ook een allergische reactie.

Het rookverbod breidt zich op steeds meer openbare plaatsen uit. Dat is gunstig voor de hooikoortspatiënt. Rokerige ruimtes en tabaksrook in het bijzonder zorgen voor extra prikkeling en snellere reactie op pollen. Ga zelf ook maar liever niet (meer) roken.

In en rond het huis

Er zijn al heel wat tips de revue gepasseerd om maatregelen te treffen om zo minimaal mogelijk last van die vervelende pollen te krijgen. We maken de lijst hieronder nog even helemaal compleet.

We beginnen bij het huis. Het huis doorluchten kan het best Â’s morgens of Â’s avonds (na een regenbui) worden gedaan. Hou de rest van de dag de deuren en ramen van de slaapkamer liever gesloten, of zet er horren in. Allergische reacties worden versterkt door huisstof, chloor en ammoniak, haarlak, sterk ruikende bloemen en planten. Haal ook maar geen bloemen in huis, want ook het bosje bloemen verspreidt pollen in je kamer. Gebruik een stofzuiger met een goede filter. Pollen vallen op de grond. Veel stofzuigen betekent daarom een lagere concentratie pollen. Neem stof af met een vochtige doek. Stof met een droge doek afnemen is vaak niet voldoende om de pollen daadkrachtig te verwijderen. Ze dwarrelend tijdens het afstoffen op en komen elders weer terecht. In de slaapkamer kun je speciale matrashoezen tegen huisstofmijt gebruiken. Haal pluche knuffeldieren uit je slaapkamer. Er zijn tegenwoordig ook allergeenvrije knuffels te koop. Leg in de slaapkamer geen tapijt en vermijd in de slaapkamer gestoffeerde meubels.

Hou er rekening mee dat huisdieren ook stuifmeel verspreiden als ze van buiten naar binnen komen. Veel mensen zijn allergisch voor huisdieren. Dat heeft niet zozeer te maken met de pollen die zij via de vacht meenemen en verspreiden, maar de allergieveroorzakers zijn hier meestal de huidschilfers en de haren. Deze werken overigens wel weer versterkend in combinatie met stuifmeel.

Letten op voedsel

Naast overgevoeligheid voor pollen hebben mensen met hooikoorts vaak ook last van bepaalde voeding. Zeker als het systeem al geprikkeld is, worden er sneller reacties opgewekt bij andere stoffen. Het blijkt dat 63% van de mensen die allergisch zijn voor berkenpollen, ook een voedselallergie hebben voor bepaalde vruchten. Bij allergie voor berkenpollen is het aan te raden op te passen met vruchten zoals perziken, appels, hazelnoten, kiwiÂ’s, peren en meloenen. Mensen die allergisch zijn voor pollen van de bijvoet lopen hoog risico dat ook te zijn voor selderij, wortel en venkel.

De overgevoeligheid voor pollen die gepaard gaat met overgevoeligheid voor bepaalde voeding heeft als oorzaak dat het voedsel zelf histamine bevat. De aanwezigheid van histamine in bepaalde voedingsmiddelen bevordert of verergert allergische reacties. De gevoeligheid voor histamine in voeding varieert echter enorm per hooikoortspatiënt. Men hoeft er namelijk geen last van te hebben. Voedingsmiddelen die de meeste problemen geven zijn: chocolade en cacao, varkensvlees en rookworst, bananen, spinazie, zuurkool, bier, wijn en jenever, ijs, eieren, schaal- en schelpdieren. Honing die direct van de imker komt, kan ook nog pollen bevatten. Daarbij zouden kant-en-klare maaltijden, suiker en kaas de aanmaak van histamine bevorderen.

Niet wrijven

Als het kwaad is geschied en je hebt te maken met een allergische reactie waarbij je ogen zijn gaan tranen, rood of gezwollen en verschrikkelijk jeuken, is het belangrijk vooral niet te gaan wrijven. Hierdoor raken de ogen namelijk alleen maar meer geïrriteerd. Daarnaast bestaat er een groot risico mee dat je hiermee stuifmeel of pollen via de vingers overbrengt naar het oog, wat extra irriteert. Zorg dus dat je regelmatig je handen wast om de kans te verkleinen dat pollen in aanraking komen met je ogen. Zijn de ogen erg geïrriteerd, dan kun je deze irritatie enigszins verlichten met een nat washandje of natte watjes op de ogen.

Er zijn speciale oogdruppels bij de drogist verkrijgbaar. Dit zijn antiallergische oogdruppels die zonder recept gekocht kunnen worden. Lees voor het gebruik van de oogdruppels de bijsluiter eerst goed door. Let op of de druppels ook gebruikt mogen worden als je contactlenzen draagt. Er zijn namelijk ook oogdruppels die je slechts twee keer per dag hoeft te druppelen: Â’s morgens vroeg en Â’s avonds voor het slapen gaan. Deze zijn ook geschikt voor contactlensdragers. Informeer hierover bij je drogist of apotheek.

Je kunt ook bij je huisarts vragen om een recept. Wanneer je regelmatig last hebt van tranende ogen in verband met hooikoorts, kun je het hele hooikoortsseizoen klachtenvrij zijn. De huisarts zal willen weten wanneer je het meest last hebt en in welke maanden. Daarnaast zal hij willen weten bij welk weertype de klachten het ergst zijn en op welke plaats. Eventueel kan hij een allergietest laten verrichten waarmee bepaald wordtvoor welke stoffen je precies allergisch bent.

Pas sportprogramma aan

Het is vaak lastig te sporten wanneer je hooikoorts hebt. Benauwdheid, een drukkend gevoel en een loopneus bemoeilijken het sporten. Zorg dat je gaat sporten als er weinig pollen in de lucht zijn: ’s morgens vroeg of na een regenbui. Kijk ook naar de locatie waar je wilt gaan sporten. Een bosrijke omgeving of gras zijn namelijk niet bevorderlijk voor hooikoortspatiënten. Vermijd daarom liever parken, tuinen en velden. Zorg voor een goede weerstand en zorg voor preventieve medicatie via de huisarts.

Draag een zonnebril bij het buitensporten ter bescherming van de ogen. Zorg voor voldoende rustpauzes tussen het sporten door. Was je sportkleding ook meteen na het sporten. Er bestaat namelijk een grote kans dat de pollen zich aan de vochtige kleding hebben gehecht. Ben je een fanatiek sporter, laat je dan regelmatig testen bij de huisarts hoe het staat met de hooikoortsklachten. Doe dat in ieder geval bij naar astmatisch neigende klachten. Er is namelijk een kans dat de longfunctie wordt aangetast door vernauwing van de luchtwegen.

Pas de tuin aan (deel 2)

Wanneer je zorgvuldig je vakantiebestemming uitkiest, kun je meer genieten van je vakantie. Helemaal allergievrij zul je het nergens krijgen, maar het is toch mooi meegenomen om snottervrij je vakantie door te komen.

Vakantieplannen voor Nederland? Kies voor de Waddeneilanden of de kuststrook van Noord-Holland tot en met Zeeland. De bestemming naar de kust en de eilanden is gunstig vanwege de windrichting. De westenwind die van zee komt, staat vaak garant voor schone lucht. Wanneer de wind uit het oosten van het land wordt aangevoerd is dat overigens evengoed niet gunstig voor hooikoortspatiënten, ook niet bij een verblijf langs de kust.

De provincies Gelderland, Noord-Brabant en Overijssel zijn overigens de minst gunstige bestemmingen, omdat daar de pollenconcentratie het hoogst is. Kies liever voor een bestemming in een stad dan op het platteland. Op het platteland is de concentratie namelijk zeker drie tot vijf keer hoger dan in de stad. In de stad bevinden zich echter rond drukke autowegen weer meer pollen dan in de buurt van rustigere wegen. Met hooikoorts is het geen probleem om een lange reis te maken. Hou wel rekening met een eventueel ander jaargetijde op de plaats van bestemming. Het pollenseizoen kan bij een ander land in andere maanden een hoogtepunt bereiken. Neem voldoende medicijnen mee en een artsenverklaring.

Wanneer je naar het buitenland wilt, kun je de website van weeronline raadplegen. Er wordt dagelijks een hooikoortsbericht geschreven. Daarbij hebben zij een kaart met pollenverwachting voor verschillende vakantiebestemmingen. Kies voor een bestemming in de bergen (boven 1500 meter). Daar zijn nauwelijks pollen.

Pas de tuin aan

Een hooikoortspatiënt hoeft zijn tuin niet te mijden als er op een aantal zaken gelet wordt. Het zal nooit helemaal allergievrij worden. We hebben het er al over gehad dat pollen nu eenmaal door de wind meegevoerd worden, en deze komen tegen wil en dank ook in jouw tuin terecht. Maar je kunt de schade zelf wel zo veel mogelijk beperken. Je hoeft niet meteen je hele tuin te bestraten. Volg de onderstaande tips.

Graspollen, en daarmee het gazon, is boosdoener nummer één in je tuin. Laat het gras maaien door iemand die geen pollenallergie heeft. Het gras mag niet in bloei komen. Een alternatief voor een klein gazon is een bodembedekker, zoals de maagdenpalm. De heg, die meestal wordt gevormd door een liguster, hulst, taxus, (haag)beuk of buxus, vormt een bedreiging voor de hooikoortspatiënt. Haal ze maar liever weg en plaats muren, hekken, of schermen van latwerk die je laat begroeien met een klimhortensia, druivelaar, wingerd of passiebloem.

Haal bomen zoals berken, eiken, beuken, tamme kastanjes, walnoot, esdoorn, wilgen en populieren uit je tuin of begin er in ieder geval niet aan deze te planten. Denker er om dat je voor grote bomen een kapvergunning nodig hebt. Gezonder zijn de meidoorn, tulpenboom, magnolia, sierappel, perenboom, Japanse kers of lijsterboom. En er zijn er veel meer. Als je een allergietest hebt laten doen, weet je nog beter welke bomen en planten wel in je tuin kunnen, en welke niet. Struiken zijn meestal ook niet geschikt voor een allergenenvrije tuin. Kies liever voor een hortensia, camelia, fuchsia of rododendron.

Water is een belangrijk element in een allergenenvrije tuin. Vervang (een stuk van) het gazon door er een mooie vijver te plaatsen. Waterplanten kunnen doorgaans geen problemen opleveren (met uitzondering van de waterweegbree, gele lis en slangenwortel). Of maak er een groentetuin van. Dat is ideaal om lekkere gezonde groenten te telen, maar let op: ook groenteplanten zijn niet pollenvrij.

Voorkomen of genezen?

Er zijn verschillende middelen om hooikoorts en allergieën in het algemeen te verminderen. Het is raadzaam, wanneer je voor het eerst last hebt van hooikoorts, de huisarts te raadplegen. De huisarts kan vaststellen of het inderdaad gaat om een allergische reactie voor pollen. Het is nooit verstandig zelf medicijnen ‘uit te proberen’. De arts kan medicijnen voorschrijven die de allergische reacties verminderen of onderdrukken. Dit zijn medicijnen die gerekend worden tot het ‘antihistaminicum’. Er is een heel assortiment verkrijgbaar: in de vorm van tabletten, vloeibare vorm, neusspray, oogdruppels en neusdruppels.

Een andere manier om hooikoorts te behandelen, is de immunotherapie. Hierbij wordt de patiënt door middel van een allergievaccinatie (injectie) ongevoelig gemaakt voor de pollen waar hij allergisch op reageert. Bij deze immunotherapie wordt het eigen afweersysteem aangepakt en zo geprogrammeerd, dat er geen of nauwelijks nog een allergische reactie optreedt. Op deze manier wordt de onderliggende oorzaak van de allergie aangepakt. Het is een therapie die langere tijd moet worden volgehouden. Soms duurt het drie jaar voordat de klachten helemaal verdwenen zijn.

Je kunt er zelf veel aan doen om hooikoorts te voorkomen. Je kunt in de lente en zomermaanden, waarin de pollenconcentratie het hoogst is, hier rekening mee houden. De informatie over de pollenconcentratie worden in de kritische periodes vermeld bij het weerbericht, in de kranten, radio en op teletekst. Zoek in de deze periode niet te veel de buitenlucht op en vermijd grasrijke gebieden. Let op de windrichting en hou de ramen dicht. Zoek bij het bepalen van de vakantiebestemming een plaats op met de windrichting uit zee.

Tips & Reacties

  • Honing tegen hooikoorts

    Medio december al beginnen met het eten van honing. Beter is nog het hele jaar door. En dan alleen honing nemen van de imker, niet die uit de supermarkt. Die is namelijk gezuiverd en alle pollen moeten er nog inzitten. Dat zorgt ervoor dat je lichaam een natuurlijke resistentie opbouwd tegen de pollen die in de lucht zitten. Een dessertlepel per dag is voldoende. Vind je honing puur te zoet, doe het dan door de yoghurt of door de thee.
    Tip van Marianne Berlijn op 31 juli 2011

  • Neus spoelen

    Regelmatig je neusholtes doorspoelen met zout water voorkomt dat je ontstekingen krijgt aan de bijholtes en je spoelt de pollen uit je neus. Er zijn verschillende systemen voor in de handel, bijvoorbeeld Nasaline en Nasopure. Een saline zoutoplossing maak je door een flinke theelepel fijn zeezout zonder jodium (reform)in 250 ml lauw water op te lossen.
    Tip van D van der Sloot op 10 mei 2011

  • Mondkapje

    Gebruik een mondkapje op dagen met veel pollen de lucht. Ze zijn te koop in bouwmarkten. Je loopt wel een beetje te kijk, maar je kunt met een mondkapje op wel even buitenzitten in de tuin op een mooie dag, of even snel een klusje doen buiten.
    Tip van Stephan op 2 mei 2011

  • Medinose

    Ik heb veel baat bij de Medinose, die ik per dag 2 keer 4 minuten gebruik. Na vele jaren van flinke allergie/hooikoorts geeft dit apparaatje duidelijk verlichting. Ik start er mee als het voorjaar begint en sla geen dag over tot de herfst.
    Tip van Maria op 10 april 2011

  • Zet een zonnebril op

    Een zonnebril beschermd je ogen tegen stuifmeel. Bij voorkeur een sportzonnebril, eentje die goed aansluit en niet te veel plaats tussen je ogen en de bril laat. Ook voor mensen die al een gewone bril dragen is het beter. Bij een gewone bril blijven de pollen langer tussen de brilglazen hangen. Een aansluitende zonnebril is dus beter. Als je buiten bent in je tuin waar niemand ziet is het nog beter om een zwembril te dragen. Er komen (bijna) geen pollen in en je kan niet in je ogen wrijven en dus zijn ze ook niet dik en de rand van een zwembril is veel sneller weg dan dikke en blauwe/rode ogen
    Tip van Elien op 29 augustus 2010

  • Aftersun rond neus en ogen

    Door al het wrijven kan de huid rondom de ogen en neus zeer geïrriteerd en droog raken. Het is dan fijn om er een beetje verkoelende aftersun op te smeren. Dit herstelt de huid en verkoelt en verzacht.
    Tip van Zita op 18 juni 2009

  • Vaseline in de morgen, is een dag zonder..

    Als je 's morgens uit bed komt, snuit dan goed je neus en doe er een laagje vaseline in voordat je de deur naar buiten opendoet. De pollen blijven bij het inademen steken in het laagje vaseline. Dit geldt alleen voor beginnende hooikoortspatienten.
    Tip van Thera Hanrath op 18 juni 2009

  • Natte lappen en hond afsproeien

    Natte lap voor neus en mond. Het ziet er niet uit, maar is heel effectief als je op het platteland woont (zoals wij) en iedere dag minimaal twee keer naar buiten moet met de honden. Langharig honden afsproeien met de tuinslang om de hoeveelheid pollen die ze mee naar binnen nemen te beperken.
    Tip van karen kabbedijk op 31 mei 2009

  • Snuit niet, maar dep

    Probeer zoveel mogelijk de neus te deppen i.p.v. te snuiten. Dit vermindert het rood worden van de neus.
    Tip van De Groot op 31 mei 2009

  • Acupunctuur als medicijn

    Na jaren van ongemak heb ik een combinatie gevonden, die mij vrijwel geheel van de klachten heeft afgeholpen. Door acupuntuur zijn mijn klachten zeer sterk verminderd. Na een intensieve (wekelijkse) behandeling en daarna een onderhoudsbehandeling (een keer per maand) behaalde ik een zeer goed resultaat. Daarnaast heb ik het apparaatje "Medinose" geprobeerd. Vraag me niet hoe, maar het werkt. 3 maal daags 4,5 minuut het apparaat gebruiken en de klachten verminderen. Zeer zeker het proberen waard!
    Tip van Connie Visser op 31 mei 2009

Deel je eigen tip over hooikoorts

En maak kans op een cadeaubon ter waarde van € 25!